Geïntegreerd rapporteren vraagt om een andere manier van denken. En dus ook om een andere rol van de accountant. Geen controle achteraf, maar echte afstemming tussen financiële en niet-financiële informatie. Tijdens The Future of Corporate Reporting (TFOCR) 2025 maken Prof. dr. Nancy Kamp-Roelands en Jelle Mattias Holwerda duidelijk: de toekomst van verslaggeving ligt in verbinding en consistentie.
Wat is de waarde die je wil creëren
Prof. dr. Nancy Kamp-Roelands is niet zomaar een spreker. Ze geldt als een van de grondleggers van geïntegreerd rapporteren in Nederland en daarbuiten. Ze werkte jarenlang bij EY, was deputy director bij de International Auditing Standards Board in New York en zat aan tafel bij Europese en wereldwijde commissies over verslaggeving. Zelfs King Charles (toen nog Prince Charles) vroeg haar voor The Prince’s Accounting for Sustainability Project, de grondlegger van de International Integrated Reporting Council (IIRC).
Haar boodschap: “Waardecreatie gaat over méér dan rendement. Denk aan veiligheid en gezondheid, biodiversiteit, circulariteit. Dat soort zaken zijn niet optioneel – ze zijn onderdeel van hoe je je organisatie stuurt.”
Duurzaamheidsverslaggeving is niet nieuw
Ze wijst op een hardnekkig misverstand: dat duurzaamheidsverslaggeving iets nieuws zou zijn. “Dat is het niet. In Nederland staat al sinds 2003 in de wet dat bedrijven in hun bestuursverslag moeten rapporteren over niet-financiële onderwerpen zoals milieu en personeel.” Nancy doelt op een bestaande wettelijke verplichting: artikel 2:391 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek op basis van Europese wetgeving. Ook heeft de Raad voor de Jaarverslaggeving transparantie over maatschappelijk verantwoord ondernemen al sinds 2003 opgenomen in de richtlijn over het bestuursverslag en een afzonderlijke handreiking.
“Veel bedrijven denken: we vallen niet onder de CSRD, dus we hoeven nog niks. Maar als je iets opschrijft in je bestuursverslag, dan wil de accountant wel weten of het klopt. Daar begint safeguarding consistency,” beaamt Jelle Mattias Holwerda.
Jelle Mattias is partner bij Quantifier en heeft zich als registeraccountant gespecialiseerd in duurzaamheidsverslaggeving, audit readiness, risk, control en review van audit kwaliteit voor zowel financiële als niet-financiële controle dossiers. Hij heeft meer dan 15 jaar ervaring in het vak, opgedaan bij EY in de private sector en bij het Ministerie van Financiën in de publieke sector, en is lid van de NBA Werkgroep ESG Assurance.
Artikel 2:391 lid 4 van het Burgerlijk Wetboek en NV COS 720
Artikel 2:391 lid 4 van het Burgerlijk Wetboek op basis van Europese wetgeving bepaalt dat de accountant moet vaststellen of het bestuursverslag niet strijdig is met de jaarrekening. “Dus ook zonder CSRD-rapportageverplichting: als je zegt dat je CO₂-uitstoot flink daalt, dan moet die claim wel sporen met de financiële cijfers.”
Zijn advies: werk aan ‘pre-assurance’. Oftewel: zorg al vóór de controle dat je verhaal inhoudelijk klopt en de audit evidence op orde is. “Een position paper helpt enorm. Daarin beschrijf je je keuzes, onderbouwing, databetrouwbaarheid, totstandkoming en hoe dat zich heeft vertaald in je verantwoording. Zo voorkom je verrassingen.”
De wetgeving schuift, maar de urgentie blijft
Zowel Nancy als Jelle Mattias benoemen de impact van de Omnibus: de voorgestelde wijziging met uitstel van CSRD-verplichtingen voor veel bedrijven. De grens van 1.000 medewerkers wordt waarschijnlijk leidend, waardoor het mkb voorlopig buiten schot blijft. Maar de druk verdwijnt niet.
“Je stakeholders verwachten wél iets van je,” zegt Nancy. “Welke waarde voeg je toe aan stakeholders? Bovendien wordt de financiële impact van duurzaamheid steeds zichtbaarder. Je kunt duurzaamheid niet meer los zien van je financiële verslaggeving.” Jelle Mattias vult hierop aan: “Zorg voor een duidelijke audit trail. Richt je processen voor duurzaamheidsdata net zo zorgvuldig in als voor je financiële administratie. Dat geeft vertrouwen – bij de eigen managementinformatie, bij je accountant én bij je stakeholders.”
Andere mindset, andere werkwijze
Beide sprekers benadrukken: geïntegreerd rapporteren is geen project, maar een proces. Het vraagt om samenwerking tussen finance, sustainability en IT. En om een andere manier van kijken, meten en sturen.
Nancy sluit af met een krachtige oproep: “Denk in meervoudige waarde vanuit verschillende kapitalen: niet alleen geld, maar ook milieu, personeel, ontplooiing, verbinding en geluk.”
Webinar over dit onderwerp
Onlangs gaven we samen met Intire een expertwebinar over ESRS en het toepassen van interne controle frameworks op duurzaamheidsrapportages. Bekijk het webinar.